Zapalenie gardła u dzieci to infekcja, która może mieć podłoże wirusowe, bakteryjne lub grzybicze. Choroba ta najczęściej występuje późną jesienią, zimą i wczesną wiosną. W zależności od czynnika sprawczego może objawiać się w inny sposób. Jak rozpoznać wirusowe zapalenie gardła u dzieci, a jakie objawy wskazują na zapalenie bakteryjne? Sprawdź!
Przyczyny zapalenia gardła u dzieci
Czynnik powodujący zapalenie gardła zależy od wieku. Okazuje się, że dzieci są znacznie bardziej narażone na bakteryjne zapalenie gardła, które występuje bardzo rzadko u dorosłych. Za większość przypadków infekcji bakteryjnych odpowiada bakteria Streptococcus pyogenes1.
Mimo wszystko zdecydowanie częściej niż bakterie zapalenie gardła u dzieci wywołują wirusy. Szacuje się, że są one odpowiedzialne nawet za 70–85% zapaleń gardła i migdałków. Mogą to być przede wszystkim rynowirusy i koronawirusy, a także wirusy RS i paragrypy1.
Zapalenie gardła u dzieci – objawy
Objawy zapalenia gardła u dzieci zależne są od czynnika etiologicznego2. Właśnie po objawach rozpoznać można, czy mamy do czynienia z infekcją wirusową czy bakteryjną.
Objawy bakteryjnego zapalenia gardła
Zakażenie paciorkowcem ma najczęściej nagły początek. Pojawia się silny ból gardła, który utrudnia połykanie, przez co dziecko ma problemy z jedzeniem, a nawet przełykaniem śliny. Ponadto na bakteryjne zapalenie gardła u dzieci wskazują takie objawy jak2:
- gorączka powyżej 38°C,
- czasem ból brzucha,
- nudności,
- wymioty,
- ból głowy,
- żywoczerwone i obrzęknięte gardło,
- wybroczyny na podniebieniu,
- obłożony język,
- powiększone węzły chłonne szyjne przednie.
Nie występują za to objawy takie jak katar i kaszel.
Objawy wirusowego zapalenia gardła
Przy infekcji wirusowej także występuje ból gardła, ale zazwyczaj jest on dużo mniej nasilony niż przy zapaleniu bakteryjnym. Raczej nie ma też gorączki, która jest typowa dla zakażenia paciorkowcem, a jeśli już występuje, to jest niewielka. Wirusowe zapalenie gardła i migdałków u dzieci można rozpoznać też po takich objawach jak2:
- ból mięśni i stawów,
- katar,
- kaszel,
- chrypka,
- zapalenie gardła,
- ból głowy.
Niekiedy dodatkowo występują wyraźne owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej lub biegunka.
Zapalenie gardła u dzieci – leczenie
Prawidłowe rozpoznanie rodzaju zapalenia gardła u dziecka w kontekście leczenia jest kluczowe, ponieważ paciorkowcowe zapalenie gardła u dzieci wymaga zastosowania antybiotyku. Lekarz w takim przypadku może zalecić przyjmowanie penicyliny fenoksymetylowej doustnie przez 10 dni, choć nie jest to regułą i równie dobrze może przepisać zupełnie inny antybiotyk (w zależności od rodzaju bakterii, która wywołała infekcję)2. Oprócz tego wskazane jest podawanie tabletek do ssania o miejscowym działaniu takich jak Chlorchinaldin dla dzieci, który działa przeciwbakteryjnie i przeciwpierwotniakowo3.
Wirusowe zapalenie gardła i krtani u dzieci leczy się objawowo. Dziecko powinno w trakcie choroby jak najwięcej odpoczywać i dużo pić. Ból i gorączkę można łagodzić, podając paracetamol lub leki przeciwbólowe i przeciwzapalne z grupy NLPZ (np. ibuprofen)2. Przy silnym bólu gardła można podawać dziecku preparaty do ssania lub stosować płukanki ziołowe albo wodę z solą.
Zapalenie gardła u dzieci – ile trwa?
Bez względu na to, jaki czynnik sprawczy wywołał zapalenie gardła u dziecka, zazwyczaj ustępuje ono samoistnie w ciągu kilku dni. Zapalenie wirusowe trwa średnio 3–7 dni, natomiast angina paciorkowcowa ustępuje po 3–4 dniach, nawet bez antybiotyku1. Nie oznacza to jednak, że nie trzeba podejmować leczenia. Nieleczone zakażenie bakteryjne wiąże się bowiem z większym ryzykiem powikłań ropnych1. Poza tym leczenie często przynosi dzieciom sporą ulgę i pozwala szybciej stanąć na nogi
Bibliografia:
- Sawiec P., Mrukowicz J., Szenborn L., Ostre zapalenie gardła i migdałków (angina), Medycyna praktyczna dla pacjentów, 202
- Skotnicka B., Angina – objawy, przyczyny, leczenie, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022.
- ChPL Chlorchinaldin (dostęp: 2022.03.31.).